Voor de consument wordt het zo extra aanlokkelijk gemaakt om eens flink in de buidel te tasten voor de kerstinkopen. In supermarkten liggen de kerstlekkernijen breed uitgestald en hele schappen worden opnieuw ingedeeld om er paradijsjes vol speelgoed voor kinderen te creëren. MeerSpanje.nl zocht een paar typisch Spaanse kerst-ingrediënten voor je uit.

Turrónes

Deze plakken lekkers zijn in Spanje onlosmakelijk verbonden met de decembermaand. Turrón is een beschermd merk en in de Spaanse hoofdstad van de turrón, Jijona, is zelfs een heel museum gewijd aan deze lekkernij die al stamt uit de 16e eeuw. Turrón bestaat uit noga, marsepein, honing, suiker, eiwit en amandelen. De zoete massa wordt het hele jaar door in de vorm van een chocoladereep verkocht, maar de varianten met kerst zijn eindeloos. Eet turrón bij de koffie na het kerstdiner of gewoon als lekker tussendoortje.

Zoet, zoeter, zoetst

Voor zoetekauwen houdt het niet op met de turrónes rond kerst. Ontelbaar veel andere 'dulces de navidad', zoals ze in Spanje genoemd worden, vinden hun weg naar de winkelschappen. Per stuk verpakt in aantrekkelijk knisperende, kleurige papiertjes of sorteringen tot vier kilo zwaar in prachtige dozen of glimmende zakken, plakken wit-, geel- of bruingekleurde turrones, met of zonder noten en marsepein in verschillende geuren en kleuren. Alfajores, almendradad, hojas, mantecados, polvorones, roscos de anís en bombones navideños zijn enkele namen voor de zoetigheden die voornamelijk gemaakt zijn van amandelen, meel, anijszaad, chocolade, honing, suiker, varkensvet (manteco) en suiker. Het voordeel is dat je er ondanks dat ze heerlijk zijn, niet teveel van kunt eten, omdat ze nogal zwaar op de maag liggen.

Spaanse bubbels

In Spanje klink je bij feestelijke gelegenheden vooral met cava en veel minder met champagne. Cava betekent letterlijk 'kelder' en is de Spaanse goedkopere variant op champagne. De mousserende wijn wordt op dezelfde manier geproduceerd als champagne. De bakermat van champagne is de regio Penedés in Catalonië. Hier produceerdeJosé Raventos van Codorníu de eerste champagne volgens de productiemedthode die hij op diverse reizen door de Franse champagne-streek had leren kennen. Vanaf 1970 werd 'champagne' een beschermde naam en sindsdien heten de mousserende Catalaanse wijnen, inmiddels geproduceerd in ruim acht Spaanse provincies, 'cava'. Aan het Spaanse kerstmaal mag een goede fles cava niet ontbreken. 

Ham die smelt op je tong

Naast schelpen en schaaldieren is een goede ham van het Iberische varken onmisbaar tijdens de kerstdis. De Spaanse pata negra is een wereldberoemde delicatesse die wordt gemaakt van de poten van het zwarte Iberische varken. Deze 'jamón ibérico' ofwel Iberische ham smelt op je tong en smaakt in de verte nog naar de eikels waarmee de varkens zich jaarlijks in de herfst vol eten. 

Dit type varken leeft al eeuwenlang in de bosrijke binnenlanden van Spanje en stamt af van het oude mediterrane wilde zwijn. Nu is de soort enkel nog te vinden in Extremadura en Andalusië. Het varken is zwart en half wild en kan goed tegen de relatief extreme weersomstandigheden in deze gebieden. De 'cerdo ibérico' eet gras, kruiden en olijven maar wordt het gelukkigst van eikels (bellotas) op het menu.

Ham van dit varken krijgt alleen de stempel 'jamón ibérico de bellota' als aan een specifiek productieproces is voldaan. Op een stempel vlak boven de zwarte hoef is altijd een etiket te vinden met daarop de datum van de slacht, de naam van de fabriek en een uniek nummer. De ham dient heel dun, het liefst met de hand gesneden te worden geserveerd met crackertjes of wit stokbrood. De prijzen voor een bordje van deze ham variëren al naar gelang de kwaliteit van 15 euro tot 150 euro. 

Kaviaar uit Riofrio

'Kaviaar heeft geen gelegenheid nodig, kaviaar is een gelegenheid'. Ondanks deze mooie woorden van George Bernard Shaw, is kerst natuurlijk bij uitstek een gelegenheid om eens de volgens experts beste kaviaar ter wereld uit Riofrío (Granada) te nuttigen. Het is niet alleen kaviaar van een uitmuntende kwaliteit, maar ook nog ees de enige honderd procent ecologisch gekweekte kaviaar die er bestaat.

Bioloog Alberto Domezzin begon in 1960 met het kweken van steur, de vissoort die eitjes levert voor kaviaar. Bijna vier decennia later is zijn bedrijf, Piscifactoría de Sierra Nevada, de enige producent van kaviaar in heel Europa. Schenk er een goed glas cava of droge witte wijn bij en serveer het met toast fo dunne crackertjes zonder zout. 

Spaanse truffels

Voor kerstdiners met een exclusief tintje kunnen de thuiskoks grijpen naar de heuse Spaanse truffel als ingrediënt. Naast de uit een Spaans kerstmaal niet weg te denken pata negra, gamba's of langostinos, vormt een truffel - nee niet die van chocolade - een waar feest voor de smaakpapillen.

De meeste Spaanse truffels worden tussen november en maart gevonden in het noorden in de regio Aragón. Samen met saffraan is de truffel het duurste en meest exclusieve culinaire product ter wereld, vandaar dat dit kluitachtige bolletje ook wel zwarte diamant wordt genoemd. Voor een kilo truffel worden prijzen betaald van 500 tot in uitzonderlijke gevallen wel 15.000 euro.

Je zou het niet zeggen als je een net gevonden truffel ruikt. Deze schijnt de geur te hebben van een mannetjeszwijn, waardoor de vrouwtjeszwijnen ze zo goed kunnen vinden. Truffels groeien zo'n 30 centimeter onder de grond op de wortel van een boom. De truffel wordt door Spanjaarden gecombineerd met ei of vlees- en wildgerechten en in salades. Kijk hier voor recepten met truffel in het Spaans en hier voor recepten in het Nederlands.