Het vooraanstaande magazine ‘Wine Enthusiast’ nomineerde het gebied zelfs voor de Wine Star Awards 2010. Wat maakt de Ribera del Duero als wijngebied nu zo bijzonder? Spaanse wijnen staan bekend als eerlijk, kwalitatief hoogstaand en goedkoop vergeleken met andere wijnproducerende landen. Vooral de rode wijnen doen het internationaal erg goed.
ADVERTENTIE
De meeste wijn uit Ribera del Duero verlaat Spanje richting Zwitserland, de Verenigde Staten, Duitsland en Mexico. Het merendeel van de jaarlijkse productie wordt echter verkocht in Spanje zelf.
Tempranillo-wijnen
Spanjaarden zijn dol op Tempranillo-wijnen. Deze druif, ook wel Tinto del País of Tinto Fino genoemd is diep violet van kleur, heeft een dunne schil en frisse zuren. Wine Enthusiast-journalist Michael Sachner vindt dat de Tempranillo hier zelfs de ‘betere rode wijn ter wereld levert’ en noemt Ribera del Duero ‘a region on the rise’.
Hard bestaan
De wijnen uit Ribera del Duero hebben veel te danken aan de klimatologische omstandigheden in het gebied. Anders gezegd, de druiven hier hebben veel te verduren van het weer. Daarom zijn ze zo bijzonder. En dat proef je weer terug in de wijn.
De wijngaarden liggen op een gemiddelde hoogte van 800 meter op het noordelijk plateau van het Iberische Schiereiland. Deze relatief hoge ligging, samen met het deels continentale klimaat met Atlantische én mediterrane invloeden, zorgen voor de moeilijke omstandigheden voor een druif om in te groeien.
Lange strenge winters en hete en droge zomers stellen de wijnstokken bloot aan zeer uiteenlopende temperaturen. Druiven hebben langer nodig om te rijpen en ook dat komt terug in de smaak.
De grond is in het gebied is met veel slijk, kleiachtig zand en een hoog kalkgehalte ideaal voor goede druivengroei. Het groeiseizoen voor de druiven is betrekkelijk kort, tussen de 171 en 198 dagen, waardoor de wijnranken zorgvuldig onderhouden moeten worden.
De pioniers
De bodegas Vega Sicilia en Pesquera leveren Spanje’s meest prestigieuze en dure wijnen. Dit zijn dan ook meteen de bodegas die de belangrijkste bijdrage hebben geleverd aan de goede reputatie van de wijnstreek op de internationale wijnkaart. Zonder de ondernemersgeest en moed van Don Eloy Lecanda Chaves én het pionierslef van boerenzoon Alejandro Fernandez, had het gebied aan de oevers van de Duero (letterlijk Ribera del Duero) er nu heel anders uitgezien.
Vega Sicilia en Pesquera
De eerstgenoemde wijnbouwer uit Valbuena de Duero richtte in 1864 bodega Vega Sicilia op en hij haalde wijnstokken met Cabernet Sauvignon, Merlot en Malbec uit het Franse Bordeaux. Hij plantte deze met behulp van Franse wijnbouwmethoden en liet de wijn op houten vaten rijpen. De hieruit voortkomende wijnen werden echter enkel voor eigen of lokaal gebruik geproduceerd.
Na vele jaren van hard werk en doorzettingsvermogen – waarin Vega Sicilia de enige producent in de streek was die goede wijn bottelde - kreeg de bodega eind negentiende eeuw met de wijn Vega Secilia Único eindelijk de verdiende erkenning voor de kwalitatief hoogstaande wijnen. Nu wordt deze wijn slechts in topjaren gemaakt.
Aan de unieke positie van Vega Sicilia kwam een einde, toen het concurrent Alejandro Fernandez begin jaren zeventig lukte ook erg hooggelegen wijngaarden te cultiveren. Deze revolutionair in de sector kreeg het voor elkaar de hele wijnwereld op te schudden met zijn Pesquera Janús, een rode wijn van honderd procent Tempranillo- druiven.
Denominación de Origen
Lang voordat de innovatieve handelingen van beide bodegas Ribera del Duero-wijnen veranderden van slechts in Spanje verkrijgbare tafelwijn tot wijnen met internationaal een uitstekende reputatie, was het verbouwen van de Tempranillo al in de zestiende eeuw de belangrijkste economische activiteit van het Duero-dal. In de Middeleeuwen waren monniken hiermee begonnen.
Pas in het kielzog van het succes van de topwijnen van Vega Sicilia en Pesquera begonnen vele andere wijnbouwers hun geluk op de wijnmarkt met succes te beproeven. Zo verdienden de bodegas Pago de los Capellanes en Protos ook al snel een plaatsje onder de betere wijnproducenten in de streek.
Jaren later kwam hier een nieuwe lichting wijnmakers bij, zoals Astrales, Emilio Moro, Felix Callejo, Monte Castro en Viña Sastre. Laatstgenoemde bodega produceert de wijn die van – alweer – het magazine Wine Enthusiast een tien kreeg voor de uitmuntende kwaliteit en eveneens in de top honderd 2010 staat met de Viña Sastre Pesus 2006.
Vanaf het moment dat het gebied in 1982 de status van eenDenominación de Origen verkreeg, werd er steeds meer geïnvesteerd in technieken om de moeilijke grond te cultiveren en in de nationale en internationale promotie van de wijnen.
Ribera del Duero in het kort
Het gebied beslaat gedeeltes van de vier provincies Burgos, Soria, Segovia en Valladolid en ligt in de autonome deelstaat Castilla y León. Het grootste gedeelte met 10.000 van de in totaal bijna 21.000 hectare aan wijnvelden ligt in Burgos.
In totaal zijn er volgens de Guía Peñín 2010 (dé referentie op gebied van Spaanse wijnen) 250 bodega’s, waar 8.386 wijnbouwers hun druiven aan leveren.
De productie van 2009 betrof 49.00.000 liter wijn. Hiervan werd 72,5 procent in Spanje verkocht en de resterende 27,5 procent geëxporteerd. Het merendeel van de wijn had de Verenigde Staten als eindbestemming en 685,95 hectoliter eindigde in Nederland.
Goede wijnjaren in het gebied zijn 2004, 2005, 2008 en 2009. Slecht zijn 1998, 2002, 2003, 2006 en 2007. Naast de Tempranillo zijn de soorten Merlot, Malbec, Cabernet Sauvignon, Garnacha Tinta en Albillo (wit) toegestaan binnen de Denominación de Origen.
De plaatsen Aranda del Duero en Peñafiel zijn centraal gelegen en vormen een goed uitgangspunt voor verkenning van het gebied. In het kasteel van Peñafiel is het provinciale wijnmuseum gevestigd. Verschillende wijnroutes lopen door het gebied en het aanbod aan ‘casas rurales’, landelijke hotels en B&B’s wordt steeds groter.
