Met de besneeuwde pieken van de Pyreneeën in het vizier of uitzicht op de weelderig begroeide heuvels waarin de kraters van vulkanen schuilgaan. Langs boerderijen, rivieren, door dorpen, gehuchten en provinciale steden, over de velden, langs perenboomgaarden, door pijnboombossen en dan eindigen met een duik in zee langs de ruige kust van Spanje. In de noordoostelijke provincie Girona is fietsen dankzij de zogenoemde Vías Verdes wel heel aanlokkelijk.

Ripoll

Het bergstadje Ripoll ligt er gemoedelijk bij. Op de achtergrond de toppen van de Pyreneeën. Dé bezienswaardigheid hier is het negende-eeuwse benedictijnenklooster Monestir de Santa María. Een groep Duitse vakantiewielrenners - flink gebruind en in wieleroutfit - geniet op het plein voor het kloostergebouw van een ongetwijfeld welverdiende lunch. Hun racefietsen staan tijdelijk te glimmen in de felle zon.

Ripoll vormt het beginpunt van de Vías Verdes, oftewel de 'Groene Paden'. De fiets- en wandelroutes werden aangelegd langs de oude spoorlijnen die in vroeger tijden door de Catalaanse provincie Girona liepen. Viaducten en tunnels op de route herinneren daar nog aan. De allereerste kilometers op de route - van Ripoll naar Sant Joan de les Abadesses en Ogassa - vormen samen de Ruta del Ferro i Carbó, de oude staal- en kolenroute. In het verleden waren in dit gebied veel ijzersmederijen te vinden en werd kool gewonnen in de mijnen van Ogassa, een dorpje in de omgeving. Tijd om op pad te gaan. 

Onderweg duiken enkele dorpjes, boerderijen en een oud stationnetje op. Tegenliggers zijn er amper. Verder vooral veel vergezichten over uitsluitend groene dalen en bergen. Ook ontspringen hier de Ter en de Freser in de valleien van Núria en Campodron. Vanaf het pad kun je een uitstapje maken naar de oorsprong van deze rivieren. Het eerste deel van de route blijkt relatief gemakkelijk zonder steile klim of afdaling. Opvallend genoeg komen we onderweg nauwelijks andere fietsers of wandelaars tegen. Een bijkomend voordeel van een bezoek aan het achterland. 

De oude spoorlijn tot aan de mijnen wordt al sinds 1967 niet meer gebruikt. De laatste kilometers naar Ogassa blijken een flinke klim omhoog. Wie dit niet ziet zitten, kan er ook voor kiezen om het mijndorp over te slaan. De spoorlijn tussen Ripoll en het typisch Catalaanse bergdorp Sant Joan functioneerde nog tot 1980. Heb je tijd voor een tussenstop? Bezichtig dan dit middeleeuwse dorp met zijn dertiende-eeuwse klooster en romaanse brug. 

Olot

De weg vervolgt richting Olot, de hoofdstad van vulkaangebied La Garrotxa. De Vía Verde tussen Sant Joan de les Abadesses en Olot is nog niet af, dus vooralsnog maak je als fietser gebruik van een van de twee alternatieve routes. De minst moeilijke weg, over de geasfalteerde GI-521, blijkt alsnog een flinke klim om het hoogste punt, de Coll de Sentigosa op 1064 meter hoogte, te bereiken. Gelukkig wordt de weg door auto's nauwelijks gebruikt en zijn de uitzichten spectaculair. Bovendien wacht na de klim omhoog een verfrissende afdaling richting Olot.

Olot ligt midden in het Parc Natural de la Zona Volcànica. Van oudsher trekt de stad veel kunstenaars, vanwege het landschap. Hun werk is te bezichtigen in de vele galeries die Olot rijk is. Ook zeer de moeite waard: de modernistische route langs de optrekjes die de zogenoemde indianos lieten bouwen. Deze Catalanen maakten eind negentiende eeuw fortuin op Cuba en keerden met gevulde zakken weer terug naar huis.

De tweede Vía Verde is de Ruta del Carrilet tussen Olot en provinciehoofdstad Girona, met stip het populairste fietstraject in heel Catalonië. Het pad loopt in eerste instantie dwars door het vulkaangebied, dat vanwege de vruchtbare grond zeer dicht begroeid is. Dat hier tientallen vulkanen schuilgaan, zou de onwetende voorbijganger niet eens opvallen. In de meeste gevallen lijken de vuurspuwers gewoon beboste heuvels. 

De route vervolgt langs een tiental dorpen met diverse bezienswaardigheden waaronder kerkjes en modernistische gebouwen en verder vooral landelijke architectuur. Maar het werkelijke hoogtepunt is en blijft de natuur. Door de uitgestrekte maisvelden, over zacht hellende heuvels - de Pyreneeën liggen inmiddels ver achter ons - en door de dichtbegroeide bossen met loofbomen. Langs de rivieren de Fluvià, de Ter en de Burguent. Hier en daar passeert een sportfietser of wandelaar op het traject van 54 kilometer, maar meestal overheerst vooral de rust.

Dat is ook het geval bij Can Pol de Dalt, een 'Bed&Bike' dat wordt gerund door de Catalaanse Cristina. De oude graanschuur bij de boerderij boven op een heuvel op nog geen kilometer van de route liet zij verbouwen tot aangenaam onderkomen voor fietsers. Vanaf de top én vanuit de slaapkamers kijk je uit over de vallei.

"Het komt niet vaak voor dat wij mensen krijgen die de hele tocht van Ripoll naar Sant Feliu de Guíxols maken. De meesten verblijven hier een paar dagen en maken dagtochten op de fiets". Cristina heeft meteen de kaart erbij gepakt. "Hier kun je een paralelle route volgen langs het water, die is mooier dan de Vía Verde op dat stuk", tipt ze alvast voor de volgende dag. Even later komt ze tomaten brengen, vers uit de moestuin. "En als het koud wordt, steek dan gerust de openhaard lekker aan."

Al even vriendelijk is Fidel Freixes, die we de volgende dag al na enkele kilometers tegenkomen, als we stoppen om de weg te vragen. Hij blijkt de allereerste Spanjaard te zijn die wielertours organiseerde in het land. Meteen haalt hij er een fotoboek bij, volgeplakt met kiekjes en krantenknipsels. Fietsen blijkt zijn lust en zijn leven. "De Vía Verde is een fantastische route hier in de provincie. Maar er zijn nog veel meer mooie routes. Als jullie nog eens in de buurt zijn, laat het me weten."

Girona

Niet veel later gaat het 'groene pad' kriskras door Girona, de grootste stad langs de route en tevens een prima plek om de tocht te onderbreken voor een museumbezoek of een wandeling door het historische centrum. Toeristen kennen de stad vanwege het lowcost vliegveld in de buurt, maar beseffen niet dat Girona meer te bieden heeft dan goedkope vluchten. De oude Joodse wijk, de gotische kathedraal, de Arabische baden en de hangende huizen over de Onyar. Tijd dus om de fiets te stallen en door het centrum van deze charmante provinciehoofdstad te dwalen.

Het derde en tevens laatste deel van de fietsroute loopt tot aan de kust. Bossen maken plaats voor glooiende heuvels, het landschap wordt weidser en minder afwisselend. Een deel van de route loopt bovendien pal langs de autoweg. De vergezichten - op sommige plekken kun je de toppen van de Pyreneeën in de verte waarnemen - maken veel goed.

Sant Feliu de Guíxols

Dan ineens duiken de pijnbomen en olijfbomen op. Dat kan maar een ding betekenen: de kust ligt binnen fietsbereik. De geur van de pijnbomen geeft nieuwe energie. Wanneer duikt die Middellandse Zee op? Bij Castell d'Aro is het bijna zo ver. Maar pas vlak voordat de eindbestemming Sant Feliu de Guíxols is bereikt, rusten onze ogen op het glinsterende blauwe zeewater.

Sant Feliu is een echte Catalaanse badplaats, waar veel Barcelonezen en inwoners van Girona een tweede huis bezitten. Echt massatoerisme - lees megahotelcomplexen en kuddes toeristen - ontbreekt en dat maakt het een fijne bestemming langs de Costa Brava. Het stadje ligt aan een bekoorlijke baai met aan weerszijden de ruige rotsen van de Costa Brava. Op slechts een kilometer afstand ligt het strandje Sant Pol, volgens de locals stukken mooier dan het stadsstrand en de perfecte plek voor een verfrissende duik. Dat hebben we na drie dagen fietsen wel verdiend.

Praktische informatie

In totaal zijn er in Spanje 90 'groene paden' (Vias Verdes) te vinden. Samen beslaan zij meer dan 4.300 kilometer. De routes zijn geschikt voor wandelaars en fietsers. De meest bekende route is het pelgrimspad Camino de Santiago. In veel gevallen werden de routes aangelegd langs oude spoorlijnen die niet langer worden gebruikt. De regio Baskenland telt de meeste kilometers aan Via Verde. De Via Verde in de provincie Girona, die ruim 120 kilometer lang is, is na de bedevaartsroute naar Santiago de meest gebruikte route. In het land is nog zeker 6.000 kilometer aan ongebruikte spoorlijnen te vinden.

Om per fiets het achterland van Catalonië te ontdekken, kun je het best vliegen op het vliegveld van Girona of Barcelona. Vluchten worden uitgevoerd door Ryanair, Vueling, Transavia, KLM en Clickair.

Wie de route van Ripoll naar Sant Feliu de Guíxols wil fietsen, kan vanaf Barcelona de trein nemen naar Ripoll. De fiets mag gratis mee. Vanaf Sant Feliu brengt busmaatschappij Teisa je met je fiets terug naar Girona, waar je met de trein kunt verder reizen. Het is ook mogelijk om fietsen te huren. Girona Bike Tours is gevestigd in Sant Feliu de Guíxols en brengt tegen een vergoeding fietsen tot Ripoll of Olot. Eenmaal aangekomen op de plek van bestemming lever je ze weer in. www.gironabiketours.com

Slapen

Langs de route liggen diverse campings en landelijke hotels. Je vindt een overzicht op www.viasverdesdegirona.org.

Bed&Bike Can Pol de Dalt is speciaal gericht op fietsers. De oude graanschuur waar je in overnacht, ligt vlak langs de route. www.bedandbike.cat

Het is aan te raden om een lunchpakket mee te nemen, omdat het vinden van een geschikt restaurant niet altijd en op elk uur een gemakkelijke opgave is.